H. TRAFİKTE ÖZ DENETİM
1. Öz Denetim (Öz Kontrol)Â
    İnsan, sosyal bir varlık olarak çevresiyle daima iletiÅŸim ve etkileÅŸim halindedir. Ä°nsani deÄŸerler üzerinde yükselen bir hayatın devam etmesi insanın bireysel ve toplumsal iliÅŸkiler kurmasından geçmektedir.Â
    Kendi davranışları hatalı olduÄŸu halde hatayı çevresinde aramak kiÅŸinin öz güveni ile ilgili bir durumdur. Yapılan araÅŸtırmalar öz güveni yüksek kiÅŸilerin hata yaptıklarını daha kolay kabul edebildiklerini, öz güveni düşük olan kiÅŸilerinse, kendilerinde eksik olan güveni telafi edebilmek adına çevrelerindeki kiÅŸilerde hatalar aradıkları ve baÅŸkalarının davranışlarına odaklandıklarını göstermektedir. Trafikte sergilediÄŸimiz saldırganca öfkenin kendi öz güven eksikliÄŸimizle ilgili olabileceÄŸi gerçeÄŸini her zaman hatırlamak gerekmektedir. Ayrıca öfkesini kontrol edebilen kiÅŸilerin kendi kendine rahatlayabilen, sorunlarla baÅŸ etmeyi bilen ve problem çözme kabiliyetleri yüksek kiÅŸiler olduÄŸu bilinmektedir. Ben merkezci yapıdaki kiÅŸiler her durumu kendi istek ve arzuları çerçevesinde deÄŸerlendirecekleri için baÅŸkalarının davranışlarını saÄŸlıklı deÄŸerlendirme imkânından da yoksun kalacaklardır.Â
    İnsanın en temel özelliklerinden biri, amaç belirlemek, bu amaç için araçlardan yararlanmak, belli yolları denemek, yeni yollar açmak ya da yeni yollar tasarlamaktır. Günlük hayat içerisinde ya da genel olarak yaşam çizgisinde bu özelliğimiz önemli bir yere sahiptir. Ama genel olarak insanların özel olarak gençlerin çoğu, bir amaç belirleme ve bu amaç doğrultusunda mücadele etme özelliğinden yoksun bırakılıyor. Yani gençlerin öz denetim becerisi yok ediliyor. Bu bir birey için çok önemli manevi bir yaradır.
    İnsanın kendi iç dünyasının dışa yansımaları olarak aile kurması, iş bulması, meslek sahibi olması, eğitim ve öğretim görmesi gibi insanı doğrudan ilgilendiren hemen her şey insanın duygu, düşünce ve davranış olgunlukları ile ilgilidir. İnsanların kendi iç dünyalarında yaşadıkları duygu ve düşüncelerin, davranış boyutunda fikirden fiile dönüşmesi ilişkilerin temelini oluşturur. Bu temelde duygu ve düşüncelerin, tepki ve davranışların denetim altında tutulması ve iyi bir amaca yönelme eğilimi olarak ortaya çıkması insanın iradesinde olan bir şeydir.
Bu noktada da öz denetim diye tabir edilen bir kavram ortaya çıkar. Aslında mekanik düzlemde otonom bir kontrol olan öz denetim, insanın duygu ve düşünce iradesi olarak davranışlarının yerli yerinde ve zamanında gerçekleÅŸerek amaca hizmet etmesini kolaylaÅŸtırır. Bir insanın amacı, iyiye, doÄŸruya, güzele olan ihtiyacıdır. Bu bakımdan adalet, merhamet, vicdan gibi duygu ve düşüncelerin öz denetim olarak kontrol altında tutulması bu ihtiyaçların bir amaç olarak gerçekleÅŸtirilmesini kolaylaÅŸtırır. Bu nedenlerle öz denetim, her insanın iç dünyasını kendi iradesinde kontrol edebilme, yönetme ve yönlendirme olarak dışa yansır.Â
    İnsan davranışları öz denetim mekanizmasından geçtiÄŸi sürece anlamlı bir amaca hizmet eder. Öz denetimin kendisi de insan için bir ihtiyaçtır. Bu iradenin kaybolması bireysel ve toplumsal kargaÅŸa ortamını hazırlar.Â
    Düşündüğümüz, söylediğimiz veya yaptığımız şeyler;
        a) Gerçeğe uygun mu?
        b) İlgililerin tümü için adil mi?
        c) İyi niyet ve daha iyi dostluklar sağlayacak mı?
        d) İlgililerin tümü için yararlı mı?
2. Trafikte Öz Denetim ( Öz Kontrol)Â
    TrafiÄŸin nasıl iÅŸlediÄŸinden haberi olmayan bir sürücü arabasına binip yola çıktığında, yolun sağından gideceÄŸine solundan gidebilir. Aşırı hız sonucu trafik kazasına sebep olarak yanındaki ve kara yolunda seyreden diÄŸer yolcuların hayatlarını tehlikeye atabilir. Buna engel olmak için trafiÄŸe çıkmadan önce gerekli eÄŸitimleri alarak trafik kurallarını öğrenip bu durumu davranış haline getirdikten sonra trafiÄŸe çıkmalıdır.Â
    İnsan, sosyal bir varlık olarak çevresiyle daima iletiÅŸim ve etkileÅŸim halindedir. Bu durum insanın araç kullanması esnasında trafiÄŸe yansımaktadır. KiÅŸi trafikte araç kullanırken insan hayatının her ÅŸeyin üstünde olduÄŸunun farkında olarak araç kullanmalı ve çevresindeki sürücülerin kendisini örnek alabileceÄŸini unutmamalıdır. Trafikte seyir halindeyken öfke kontrolü yapabilmeli öz denetim mekanizmasını uygulayabilmelidir.Â
